Co to jest opłata planistyczna?
Pojęcie opłaty planistycznej wprowadziła Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zgodnie z Art. 36.4 cytowanej ustawy:
“Jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość nieruchomości wzrosła, a właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta pobiera jednorazową opłatę ustaloną w tym planie, określoną w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości, przy czym zbycie nieruchomości musi nastąpić przed upływem 5 lat od dnia wejścia w życie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego”.
Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360
Opłata planistyczna jest często mylona z opłatą adiacencką, która ma zupełnie inną funkcję i charakter (https://geoportal360.pl/oplata-adiacencka/).
Wysokość stawki procentowej i sposób naliczania opłaty planistycznej
Opłata planistyczna jest dochodem własnym gminy. Stawka procentowa opłaty planistycznej jest elementem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy.
Wysokość opłaty planistycznej nie może być wyższa niż 30% wzrostu wartości nieruchomości. Wysokość opłaty – renty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości, ustala się na dzień jej sprzedaży.
Podstawą naliczenia indywidualnej opłaty planistycznej będącej wynikiem wzrostu bądź obniżenia wartości nieruchomości jest wycena nieruchomości, którą gmina zleca uprawnionemu rzeczoznawcy majątkowemu.
Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
„Obniżenie oraz wzrost wartości nieruchomości stanowią różnicę między wartością nieruchomości określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu obowiązującego po uchwaleniu lub zmianie planu miejscowego a jej wartością, określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu, obowiązującego przed zmianą tego planu, lub faktycznego sposobu wykorzystywania nieruchomości przed jego uchwaleniem”.
Kto może zostać zwolniony z opłaty planistycznej?
Z opłaty planistycznej zwalnia się rolników, tych, którzy nieodpłatnie przeniosą własność nieruchomości na następcę w rozumieniu przepisów zawartych w Ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników albo przepisów w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Renty strukturalne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 20072013.
Natomiast w sytuacji, gdy obdarowany nieruchomościami rolnymi dokona zbycia tych nieruchomości, będzie zobowiązany wnieść opłatę planistyczną na rzecz gminy.
W jakich przypadkach nie pobiera się opłaty planistycznej?
Opłaty planistycznej nie pobiera się m.in. w sytuacji, gdy w uchwale Rady Gminy dotyczącej miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie określono wysokości stawki procentowej opłaty planistycznej.
Może się zdarzyć, że pomimo braku stawki procentowej opłaty planistycznej, gmina naliczy taką opłatę i wyda decyzję w tej sprawie. W świetle obowiązującego prawa wydana decyzja będzie nieważna.
Opłaty planistycznej nie pobiera się także w sytuacji, gdy pomimo sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, przeznaczenie nieruchomości w nowym planie nie zmieniło się, jest takie samo, jakie było w planie już nieobowiązującym.
Przeczytaj: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
W jaki sposób gmina dowiaduje się o transakcjach zbywania nieruchomości?
Źródłem informacji o transakcjach sprzedaży nieruchomości są akty notarialne sporządzane przez notariuszy z chwilą sprzedaży nieruchomości.
Ustawodawca zobowiązał notariuszy do przesłania wójtowi, burmistrzowi albo prezydentowi miasta, w terminie 7 dni od sporządzenia umowy sprzedaży nieruchomości, wypisu z aktu notarialnego dotyczącego tej transakcji.
Wójt, burmistrz albo prezydent miasta bezzwłocznie po otrzymaniu odpisu aktu notarialnego wszczyna postępowanie w sprawie ustalenia opłaty planistycznej, a po jej ustaleniu wydaje stosowna decyzję zawierającą w swej treści wysokość opłaty planistycznej oraz termin jej wniesienia.
W przypadku gdyby adresat decyzji uchylał się od zapłaty opłaty planistycznej, wójt (burmistrz, prezydent miasta) powinien podjąć działania na zasadach i w trybie przewidzianym w przepisach Ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym.
Właściciel albo użytkownik wieczysty, przed zbyciem nieruchomości, której wartość wzrosła w wyniku uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego może żądać od wójta, burmistrza albo prezydenta miasta decyzji w sprawie naliczenia opłaty planistycznej. Żądanie to wiąże się z koniecznością złożenia wniosku wraz z dokumentem poświadczającym prawo własności do nieruchomości – odpis księgi wieczystej nieruchomości zbywanej.
Od wydania decyzji administracyjnej pobierana jest opłata w wysokości 10 zł.
W przypadku stwierdzenia nieważności uchwały Rady Gminy w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, pobrane opłaty planistyczne podlegają zwrotowi na rzecz aktualnego właściciela albo użytkownika wieczystego nieruchomości.
Wysokość opłaty planistycznej – renty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości, ustala się na dzień jej sprzedaży.
Gminy mogą pobierać należną opłatę planistyczną w terminie 5 lat od dnia, w którym ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego stały się obowiązujące.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego.
- Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.
- Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej.
Foto: Pixabay.com.
